Υπό συνθήκες η υπογειοποίηση του δικτύου ηλεκτρισμού – Δεν ενδείκνυται αποκλειστικά και μόνο για πρόληψη πυρκαγιών
Μια εικόνα για το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας και τα περί υπογειοποίησής του –που ακούστηκαν μετά το θλιβερό γεγονός στο Μάτι–παρουσιάζει η στήλη μέσα από την τοποθέτηση-παρέμβαση του καθηγητή Αντώνη Αλεξανδρίδη, διευθυντή του Εργαστηρίου Συστημάτων Ισχύος – Ανανεώσιμης και Κατανεμημένης Παραγωγής στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πατρών: «Υπογειοποίηση αποκλειστικά και μόνο για την πρόληψη πυρκαγιών δεν αποτελεί ενδεδειγμένη τεχνικά και οικονομικά λύση σε σύγκριση και με άλλες μεθόδους πρόληψης της πυρκαγιάς.
Στο ενδιάμεσο, η καλή συντήρηση του δικτύου, η τήρηση των κανόνων βελτίωσης του περιβάλλοντος χώρου (αποψίλωση ξερών χόρτων κτλ.), καθώς και η σε λογικά όρια αντικατάσταση με υπόγειους αγωγούς σε περιπτώσεις χώρων εξαιρετικής επικινδυνότητας πρέπει να αποτελεί πρώτης προτεραιότητας αντικείμενο του διαχειριστή του δικτύου και των τοπικών κοινωνιών».
Αναλυτικά οι θέσεις του: «Κατ’ αρχάς,πρέπει να αντιληφθούμε τα διάφορα μεγέθη και κύρια δεδομένα για το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας που διαχειρίζεται ο Διαχειριστής του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) – 100% θυγατρική εταιρεία της ΔΕΗ ΑΕ.Το δίκτυο αυτό περιλαμβάνει όλες τις εγκαταστάσεις μέσης τάσης και χαμηλής τάσης και στην Ελλάδα εκτείνεται σε ένα συνολικό μήκος περίπου 240.000 χιλιομέτρων, δηλαδή ένα μήκος εξαπλάσιο της περιμέτρου της γης. Στο δίκτυο περιλαμβάνονται και δεκάδες χιλιάδες (πλέον των 160.000) υποσταθμοί μέσης προς χαμηλή τάση. Ο δε αριθμός των ενεργών χρηστών/καταναλωτών του δικτύου προσεγγίζει τις 7.500.000. Επιπλέον, η ισχύς των λειτουργούντων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στο διασυνδεδεμένο σύστημα ανέρχεται στα 3.300 MW, το οποίο προσαυξάνεται κατά 500 περίπου MW, αν συμπεριληφθεί και η ισχύς των ΑΠΕ στα μη διασυνδεδεμένα νησιά. Σημαντικό επίσης είναι να αναφερθεί ότι στην Αττική υπάρχει υπό τη διαχείριση του ΔΕΔΔΗΕ δίκτυο γραμμών υψηλής τάσης με υπόγειες καλωδιακές γραμμές 150 kV σε μήκος 205 χιλιομέτρων. Ανάλογα δίκτυα υπάρχουν στα μεγάλα νησιά της χώρας (Κρήτη, Ρόδο, Λέσβο κτλ.). (Σ.Σ.: Ο ΑΔΜΗΕ έχει όλο το δίκτυο μεταφοράς υψηλής τάσης – το δίκτυο υψηλής τάσης που έχει ο ΔΕΔΔΗΕ είναι μόνο το υπόγειο της Αττικής και κάποιων μη διασυνδεδεμένων νησιών για λόγους τεχνικούς)».
Μεγάλο σύστημα
«Επομένως, μιλάμε για ένα εξαιρετικά μεγάλο σύστημα, γεωγραφικά εκτεταμένο σε όλο το μήκος και πλάτος της χώρας, με εναέριες, υπόγειες και υποβρύχιες διασυνδέσεις. Το δίκτυο χαμηλής και μέσης τάσης στην πλειονότητά του στην Ελλάδα είναι εναέριο και οι υποσταθμοί υπαίθριου τύπου. Η ανάπτυξη με αυτόν τον τρόπο του δικτύου έχει ευνοηθεί από τις μετεωρολογικές συνθήκες και κυρίως από την έλλειψη παγετού κατά τους χειμερινούς μήνες. Σε βορειοευρωπαϊκές χώρες, το αντίστοιχο δίκτυο είναι σε μεγάλο ποσοστό, αν όχι εξ ολοκλήρου, υπόγειο, αφού το βάρος του πάγου που μπορεί να συσσωρευτεί πάνω στις εναέριες γραμμές οδηγεί σε συχνές θραύσεις των αγωγών και σε διακοπή του δικτύου. Είναι σαφές ότι οι εναέριες γραμμές του δικτύου διανομής είναι εκτεθειμένες και σε άλλα καιρικά φαινόμενα, όπως άνεμος, σφοδρές κακοκαιρίες κτλ., ή ακόμη η λειτουργία τους μπορεί να επηρεαστεί από την ύπαρξη πτηνών ή άλλων αντικειμένων που μπορούν να οδηγήσουν σε βραχυκυκλώματα μεταξύ των γυμνών αγωγών και σε διακοπές της λειτουργίας του συστήματος. Για τους λόγους αυτούς, για το εναέριο σύστημα της χώρας έχει προβλεφθεί και πραγματοποιείται μια σημαντική αναβάθμιση με την επέκταση ή την αντικατάσταση του δικτύου των παλαιών 3-5 γυμνών αγωγών από συνεστραμμένα καλώδια που έχουν εξωτερική μόνωση. Μάλιστα, σε πολλές περιφέρειες της χώρας περισσότερο από το 70% του δικτύου λειτουργεί ήδη με συνεστραμμένα καλώδια».
Εναέρια δίκτυα
«Μετά την τελευταία πυρκαγιά και την τραγωδία που συνέβη στο Μάτι Αττικής, η κοινή γνώμη είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη για τις αιτίες που μπορούν να οδηγήσουν σε τέτοιες καταστροφές. Σε αυτές τις αιτίες συμπεριλαμβάνονται και τα εναέρια δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και συχνά τίθεται και το ερώτημα της υπογειοποίησής τους ως ενδεδειγμένης λύσης. Έχει αποδειχθεί ότι μόνο στις λιγότερες των περιπτώσεων τα εναέρια δίκτυα ευθύνονται για την πρόκληση πυρκαγιών. Όπως για παράδειγμα στο Μάτι, που δεν βεβαιώθηκαν η έναρξη της πυρκαγιάς ήταν αποτέλεσμα βραχυκυκλώματοςστο εναέριο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας. Σε κάθε περίπτωση, σημαντικό είναι να τηρούνται οι κανόνες πρόληψης τέτοιων γεγονότων, με την καλή συντήρηση του δικτύου, τον έλεγχο των διασυνδέσεων και τη συχνή αποψίλωση των χώρων γύρω από τους εναέριους υποσταθμούς. Πάντοτε όμως υπάρχει ο κίνδυνος της μη καλής εκτέλεσης των εργασιών, της τυχαίας αστοχίας και των δυσμενών συγκυριών που μπορούν να οδηγήσουν σε ανάφλεξη εξαιτίας του δικτύου.
Κυρίαρχο ερώτημα
«Το κυρίαρχο ερώτημα είναι: Η υπογειοποίηση θα μπορούσε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των πυρκαγιών και να αποτελέσει ενδεδειγμένη λύση περιορισμού τους; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Ο πρώτος παράγοντας ήδη αναφέρθηκε και είναι το γεγονός ότι μόνο μικρό μέρος των πυρκαγιών οφείλεται στα εναέρια δίκτυα. Είναι, δε, σαφές ότι δεν υπάρχει συμβολή του δικτύου στην περαιτέρω επέκταση της πυρκαγιάς μετά την έναρξή της, λόγω π.χ. πτώσης αγωγών κτλ. Ο δεύτερος παράγοντας έχει να κάνει με το κόστος του υπόγειου δικτύου, που είναι κατά τρεις έως τέσσερις φορές υψηλότερο από το κόστος του εναέριου δικτύου με συνεστραμμένους αγωγούς. Σε πραγματικές τιμές, η εγκατάσταση υπόγειου δικτύου κυμαίνεται γύρω στα 100.000 ευρώ/χλμ., ανάλογα με τις συνθήκες (μπορεί να φτάσει και τα 130.000 ευρώ/χλμ.), ενώ το αντίστοιχο εναέριο δίκτυο συνεστραμμένων αγωγών (με εξωτερική μόνωση) είναι γύρω στα 30.000 ευρώ/χλμ. (έως και τα 40.000 ευρώ/χλμ. σε μερικές περιπτώσεις). Η σύγκριση του κόστους του υπόγειου δικτύου δεν γίνεται με το οικονομικότερο δίκτυο γυμνών εναέριων αγωγών, αφού αυτό πλέον δεν εγκαθίσταται πουθενά. Είναι σαφές ότι η χρήση των συνεστραμμένων αγωγών βελτιώνει κατά πολύ τη συμπεριφορά του δικτύου σε σχέση με την πρόκληση πυρκαγιών. Άλλος σημαντικός παράγοντας είναι το εκτεταμένο του δικτύου και οι δεκάδες χιλιάδες υποσταθμοί του οι οποίοι είναι βέβαιο ότι στο μεγάλο ποσοστό τους θα εξακολουθήσουν να είναι υπαίθριοι (πάνω σε στύλους), γεγονός που δεν βελτιώνει την κατάσταση σε σχέση με την πρόκληση πυρκαγιών ακόμα και μετά την υπογειοποίηση των γραμμών».
Γενεσιουργός αιτία
«Πάντως, είναι μύθος ότι η χρήση των ξύλινων στύλων των εναέριων δικτύων συμβάλλει στην πρόκληση ή στην επέκταση πυρκαγιάς και ότι η χρήση τσιμεντένιων στύλων θα έλυνε το πρόβλημα. Οι ξύλινοι στύλοι είναι ειδικά εμποτισμένοι ώστε να ανθίστανται σε ανάφλεξη και σε κάθε περίπτωση δεν αποτελούν γενεσιουργό αιτία (σ.σ. το θέμα αναπτύσσεται στο κείμενο“Τα εναέρια δίκτυα δεν είναι ούτε ένοχα ούτε αθώα”στη βάση του δισέλιδου). Εδώ και πολλά χρόνια, η επικρατούσα αντίληψη στην ανάπτυξη των δικτύων διανομής είναι ότι αυτά να αναπτύσσονται υπόγεια μέσα στις πόλεις ή σε χώρους ειδικού ενδιαφέροντος (αρχαιολογικοί χώροι κτλ.). Βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη υπόγειων δικτύων είναι η όδευσή τους να μπορεί να πραγματοποιηθεί σε καθορισμένους χώρους, που σαφώς προσφέρονται στα πολεοδομημένα συγκροτήματα, ενώ αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο από πλευράς χρήσης γης, μορφολογίας εδάφους κτλ.».
«Τα εναέρια δίκτυα δεν είναι ούτε ένοχα ούτε αθώα»
«Δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι τα εναέρια δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας είναι “αθώα” τέτοιων καταστάσεων, όπως επίσης ότι είναι τα μόνα “ένοχα”», λέει ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών Αντώνης Αλεξανδρίδης: «Σίγουρα η κατάσταση βελτιώνεται χωρίς σημαντική επιβάρυνση με τη χρήση συνεστραμμένων αγωγών και μπορεί να βελτιωθεί σαφέστατα με τη χρήση υπόγειου δικτύου και υπόγειων υποσταθμών. Από την άλλη πλευρά, η υπογειοποίηση του δικτύου δεν μπορεί να ιδωθεί μονοσήμαντα ως λύση για το πρόβλημα των πυρκαγιών, μπορεί όμως να ιδωθεί σε συνδυασμό με τη μελλοντική ανάπτυξη των δικτύων στη βάση νέων τεχνικών και οικονομικών/κοινωνικών λύσεων. Τέτοιος συνδυασμός μπορεί να προκύψει με την αναβάθμιση του δικτύου, που θα περιλαμβάνει την ενσωμάτωση συστημάτων τηλεμέτρησης και τηλεποπτίας (αποτελούν αναμφισβήτητα βασική προδιαγραφή για τη μελλοντική λειτουργία των δικτύων μας – όπως ήδη συμβαίνει σε όλες τις προηγμένες χώρες) και τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις που αναπόφευκτα θα οδηγήσουν στα έξυπνα δίκτυα (οι καταναλωτές θα αποφασίζουν για το προφίλ της κατανάλωσής τους και, σε περιπτώσεις που είναι και παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, για τη συμμετοχή τους στην παραγόμενη Ενέργεια).Να προσθέσουμε την αναμενόμενη εκτεταμένη χρήση ηλεκτρικών οχημάτων και την ανάγκη ανάπτυξης επαρκούς δικτύου φόρτισης των οχημάτων – έχει ήδη δρομολογηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση με ενδεικτικό αριθμό για την Ελλάδα 13.000 σημείων φόρτισης σε δημόσιους χώρους έως το 2020».
Φίλης Καϊτατζής
Πηγή: Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Παρασκήνιο» – toxrima.gr
OmegaNbc.com
* Σε περίπτωση που σε κάποιο άρθρο, εντοπίσετε λανθασμένες πληροφορίες, επικοινωνήστε μαζί μας στο email: news@OmegaNbc.com, ώστε να αποκαταστήσουμε την ορθότητα τους, παρέχοντας μας τις ανάλογες αποδείξεις.
*Το OmegaNbc.com σε αντίθεση με άλλα ΜΜΕ, διορθώνει τυχόν λάθος, ή ψευδής ειδήσεις όπου τις εντοπίσει, δίνοντας ανάλογο “βάρος” στην διόρθωση τους.
*OmegaNbc.com Πρώτα έγκυρα & μετά έγκαιρα.
*Το OmegaNbc.com σε αντίθεση με άλλα ΜΜΕ, αναφέρει πάντα την πηγή, από την οποία αναδημοσιεύει άρθρα η ειδήσεις.
* Το OmegaNbc.com Επιτρέπει την αναδημοσίευση, με προϋπόθεση την αναφορά της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης της ιστοσελίδας παραγωγής, https://OmegaNbc.com/
Tο OmegaNbc.com δημοσιεύει κάθε σχόλιο το οποίο είναι σχετικό με το θέμα στο οποίο αναφέρεται το άρθρο. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να μην δημοσιεύουμε, προκλητικά, συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε. Σε κάθε περίπτωση ο καθένας φέρει την ευθύνη των όσων γράφει και το OmegaNbc.com ουδεμία νομική ή άλλη ευθύνη φέρει. «Διαφωνώ με ό,τι λες, αλλά θα υπερασπισθώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες.» Φραγκίσκος Μαρία Αρουέ «Βολταίρος» (1694-1778). Δικαίωμα συμμετοχής στη συζήτηση έχουν μόνο όσοι έχουν επιβεβαιώσει το email τους στην υπηρεσία disqus.com